Op het moment dat men in een woordenboek de betekenis van opgezwollen opzoekt dan zal emn merken dat hiervoor niet slechts één betekenis voor gegeven kan worden. Op gezwollen betekent namelijk zowel bloemrijk, bombastisch, emfatisch, gedragen, hoogdravend en opgeschroefd maar ook winderig, verdikt of opgeblazen.
Wanneer het woord opgezwollen gebruikt om een conditie in of op het lichaam te gebruiken dan heeft dit vrijwel altijd te maken met de betekenis opgeblazen of verdikt. Hierbij kan het dan gaan om het opgezwollen zijn van een lichaamsdeel, een orgaan of slechts een klein deel van bijvoorbeeld de huid.
De oorzaken waardoor (een deel van) een lichaam is opgezwollen kan heel divers zijn. Zo kan er sprake zijn van een vocht- of een vetophoping, een ontsteking maar ook van gasvorming. Afhankelijk van de oorzaak kunnen de klachten die men van het opgezwollen deel van het lichaam ondervindt eveneens aanzienlijk verschillen.
In een aantal gevallen kan er sprake zijn van pijn of een drukkend gevoel terwijl in andere gevallen men nauwelijks of geen klachten heeft. Op het moment dat men bijvoorbeeld last heeft van een opgezwollen ooglid kan dit erg verveend zijn maar hoeft dit geen pijnklachten met zich mee te brengen. Dit in tegenstelling tot een opgezwollen enkel ten gevolge van een verstuiking. Hierbij ervaart men wel pijn bij het staan en het lopen op de enkel. Opgezwollen organen in het lichaam kunnen eveneens zorgen voor klachten als pijn of een drukkend gevoel. In niet alle gevallen hoeft een zwelling behandelt te worden.