Het hoofd (of de kop van een dier) is anatomisch bekeken het bovenste deel van het lichaam dat vaak de ogen, de oren, de neus, de mond en de hersenen bevat. Het hoofd zorgt daarmee voor de zintuigen als het zien, het horen, het proeven en het ruiken. Bij een aantal minder ontwikkelde dieren is echter geen hoofd aanwezig maar veel zogeheten bilaterale symmetrische soorten hebben wel een hoofd. Bij de meeste complexe dieren, en dus ook bij de mens verbindt de nek het hoofd met de het overige deel van het lichaam.
De voorkant (ventrum) van het hoofd van een mens, waar dus de ogen, de oren, de neus en de mond zitten wordt als het gezicht aangeduid. Het deel boven de ogen wordt het voorhoofd genoemd. Onder de mond is de kin aanwezig. Bij mensen groeit er haar op het hoofd. De meeste mannen worden echter vaak na verloop van tijd kaal maar ontwikkelen wel gezichtsbeharing zoals baard en snor terwijl vrouwen hun hoofdhaar eerder behouden en minder vaak last hebben van de vorming van gezichtshaar.
De kop van een insect is het voorste deel van de drie hoofdlichaamsdelen van een dergelijk diertje. De overige twee delen zijn het borststuk en het achterlijf (abdomen). De kop is evolutionair bekeken ontstaan door de vergroeiing van een aantal (circa 6) segmenten; dit is echter onder normale omstandigheden niet of nauwelijks nog waar te nemen. Op de kop van een typisch insect bevinden zich onder andere de sprieten of de antennes.