Een zonnesteek wordt veroorzaakt door teveel warmte op hoofd en nek. De grootste oorzaak dat een zonnesteek ontstaat is te lang in de zon blijven en te weinig drinken. Door het teveel aan zonnestralen raken de hersenen verstoord, de lichaamstemperatuur loopt op en men wordt onwel. Loopt de temperatuur te hoog op dan kan men door een zonnesteek zelfs in een shock geraken. Het gevaar dat de temperatuur boven de 42 graden komt is groot, dit is teveel voor een mens. Voor kinderen en ouderen kan een milde zonnesteek al gevaarlijk worden.
Zonnesteken kunnen voorkomen worden door het dragen van een pet, bedekking van de hals, een zonnebril of een T-shirt. Verder moet men bij warm weer voldoende drinken, minimaal twee liter per dag kan ook een zonnesteek voorkomen. Door de hitte gaat men zweten waardoor het lichaam veel vocht verliest, dit moet zo snel mogelijk aangevuld worden. Beperk het zonnebaden en ga op tijd in de schaduw om het lichaam af te laten koelen.
Mensen met een zonnesteek moeten zo snel mogelijk in de schaduw gezet worden of in een ruimte waar het koel is om de lichaamstemperatuur te laten dalen. Een koele handdoek of vochtige theedoek helpen als dit snel moet gebeuren. Verder geeft men koel water, geen ijskoud water omdat dit onderkoeling kan veroorzaken waardoor de gevolgen erger worden. Als de toestand niet snel verbeterd of als de koorts hoog oploopt moet men een arts bellen. Een mildere vorm van een zonnesteek wordt hitteslag genoemd.